Πως να βοηθήσητε κάποιον που πάσχει από διαταραχή άγχους

You are here:

Πολλές φορές το να προσπαθούμε να βοηθήσουμε κάποιο κοντινό μας πρόσωπο που πάσχει από διαταραχή άγχους μοιάζει σχεδόν τρομακτικό. Συχνά, το άτομο αυτό νιώθει να λυγίζει από το βάρος του άγχους του, ειδικά αν πάσχει από κρίσεις πανικού η βρίσκεται εγκλωβισμένο σε ανήσυχες σκέψεις (π.χ. στο άγχος που σχετίζεται με θέματα υγείας όπου το άτομο έχει μια έντονη φοβία ύπαρξης ή ανάπτυξης ενός προβλήματος υγείας ή στο κοινωνικό άγχος, όπου το άτομο ενοχλείται έντονα από σκέψεις αμηχανίας για τον εαυτό του σε κοινωνικές εκδηλώσεις και εκδηλώνει ανησυχία σχετικά με την πιθανή κριτική ή απόρριψη των συνανθρώπων του).

Επιπρόσθετα, τα άτομα αυτά συχνά δεν είναι σε θέση να εξηγήσουν στα κοντινά τους πρόσωπα τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσαν να τους βοηθήσουν, επειδή δεν καταλαβαίνουν την αγωνία τους. Οι παρακάτω προτάσεις αποτελούν μια καλή αφετηρία για τη βοήθεια των παραπάνω ατόμων είτε είναι φίλοι, συγγενείς ή σύντροφοι/σύζυγοι. Μπορείτε ακόμα να δείξετε στο εν λόγω πρόσωπο το παρόν άρθρο και να λάβετε τη γνώμη του σχετικά με το τι του ταιριάζει και τι όχι.

1.Αναζητήστε πληροφορίες σχετικά με τα πράγματα που μπορούν να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση του άγχους

Εάν γνωρίζετε τον συγκεκριμένο τύπο του άγχους από τον οποίο πάσχει ένα κοντινό σας πρόσωπο, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε κάποια από τις πηγές βοήθειας που υπάρχουν για το συγκεκριμένο θέμα στο διαδίκτυο. Η κατανόηση του τι βοηθά το άγχος χρειάζεται χρόνο και προσπάθεια αλλά είναι κάτι εφικτό, αν είστε διατεθειμένοι να κάνετε ένα βήμα τη φορά και προσπαθείτε να κατανοήσετε όποια πληροφορία σας φαίνεται δυσνόητη ξαναδιαβάζοντάς τη πολλές φορές.

Επίσης, υπάρχουν διάφορες στρατηγικές καταπολέμησης του άγχους τις οποίες θα μπορούσατε να δοκιμάσετε με το άμεσα ενδιαφερόμενο πρόσωπο:

Άσκηση (ή οποιοδήποτε είδος σωματικής δραστηριότητας)
Μαθήματα γιόγκα, διαλογισμού ή ασκήσεις αναπνοής
Ενασχόληση με δραστηριότητες που αποφεύγετε λόγω πιθανής πρόκλησης άγχους. Μπορείτε να ξεκινήσετε με δραστηριότητες οι οποίες σας προκαλούν άγχος μέτριου βαθμού και σταδιακά να προχωρήσετε στις πιο δύσκολες. Ένας πρακτικός τρόπος για να γίνει αυτό είναι να καθιερώσετε μία ώρα την εβδομάδα στην οποία ο καθένας από εσάς θα ασχολείται με κάτι το οποίο μέχρι πρότινος απέφευγε λόγω άγχους
Εντοπισμό και εξισορρόπηση των αγχωτικών σκέψεων. Για παράδειγμα αν κάποιος δεν σας απαντήσει άμεσα στο τηλέφωνο, αυτό σημαίνει αυτόματα ότι έχει πάθει κάτι κακό;

2.Βοηθήστε τον αγχώδη φίλο σας να απελευθερωθεί από την Αποφευκτική Συμπεριφορά

Η Αποφευκτική Συμπεριφορά αποτελεί έναν από τους κυριότερους παράγοντες πρόκλησης άγχους. Όταν κάποιος αποφεύγει κάτι που πρέπει να κάνει λόγω άγχους, τότε το άγχος γι’ αυτό μεγαλώνει με την πάροδο του χρόνου.

Ορισμένα πράγματα που αποφεύγουμε να κάνουμε λόγω άγχους είναι τα εξής:

Τηλεφωνήματα
Μια εργασία ή υποχρέωση που μας φαίνεται αδύνατη (θα μπορούσε να είναι οτιδήποτε από μια εργασία στο πανεπιστήμιο ή μια αναφορά στη δουλειά, μέχρι το να διαλέξουμε ένα καινούριο πλυντήριο γιατί το παλιό έχει χαλάσει)
Διόρθωση των λαθών μας
Το να ζητήσουμε κάτι (όπως για παράδειγμα άδεια από το αφεντικό μας)

Ότι κι αν είναι αυτό που αποφεύγει ο φίλος σας ίσως θα ήταν χρήσιμο να μιλήσει για τα βήματα που πρέπει να κάνει έτσι ώστε να απελευθερωθεί από την αποφυγή αυτή. Βοηθήστε τον να τα εντοπίσει και να κάνει το πρώτο βήμα.

3.Βοηθήστε τον φίλο σας να αποδεχθεί το άγχος του

Συχνά τα άτομα που πάσχουν από έντονο άγχος νιώθουν αμηχανία για τα συμπτώματα που παρουσιάζουν και φοβούνται ότι θα παρουσιαστούν κατά τη διάρκεια κάποιας κοινωνικής τους δραστηριότητας κι έτσι θα είναι εμφανή στους άλλους. Για παράδειγμα, φοβούνται πως οι άλλοι θα προσέξουν την εφίδρωση ή το τρέμουλο της φωνής τους κατά τη διάρκεια μιας συνάντησης στη δουλειά. Τα άτομα αυτά δεν χρειάζονται διαβεβαίωση ότι κάτι τέτοιο δεν πρόκειται να συμβεί αλλά αντίθετα, ότι υπάρχουν τρόποι αντιμετώπισής του όταν και αν συμβεί.

Για τα άτομα που πάσχουν από κρίσεις άγχους, ο φόβος μήπως τους συμβεί είναι συχνά το ίδιο εξουθενωτικός με το ίδιο το επεισόδιο. Κάποιο άτομο που πάσχει από κρίσεις πανικού συχνά φοβάται μήπως του συμβεί λόγω μιας συγκεκριμένης κατάστασης στην οποία νιώθει εγκλωβισμένο (π.χ. σε ένα αεροπλάνο ή στον κινηματογράφο) ή μήπως του συμβεί ξαφνικά.

Αν το αγαπημένο σας πρόσωπο πάσχει από κλινική διαταραχή άγχους και νιώθει ότι το άγχος του είναι εκτός ελέγχου, είναι πιθανό να ανησυχήσει μήπως χάνει τα λογικά του ή ότι «τρελαίνεται». Μπορεί να βλέπει το άγχος ως σημάδι αδυναμίας, ή να αμφισβητεί ότι υπάρχουν αποτελεσματικές μέθοδοι για την αντιμετώπισή του.

Διαβεβαιώστε τον ότι δεν βλέπετε το άγχος του ως αδυναμία, ελάττωμα του χαρακτήρα, ή ένα σημάδι πως είναι ανίκανος στη ζωή του, στη δουλειά ή σε όποιον άλλο ρόλο (π.χ. ως φίλος ή γονιός).

4.Η παγίδα αναζήτησης καθησύχασης

Σε συγκεκριμένους τύπους άγχους, το άτομο αναζητά συνεχώς καθησύχαση. Για παράδειγμα, στο άγχος που σχετίζεται με την υγεία το άτομο μπορεί να ρωτά επανειλημμένα: «Είσαι σίγουρος ότι είμαι καλά; Μήπως να πάω ξανά στο γιατρό; Πιστεύεις ότι ο γιατρός μου ξέρει τι κάνει;» Ένας σύντροφος που πάσχει από άγχος διαπροσωπικών σχέσεων μπορεί να ρωτά επανειλημμένα: «Μου υπόσχεσαι πως δε θα μ’ αφήσεις ποτέ, ότι κι αν γίνει ;» Ένας φίλος σας που πάσχει από έντονο άγχος μπορεί να ρωτά διαρκώς: «Σίγουρα δεν έχεις θυμώσει μαζί μου;»

Αν εντοπίζετε παρόμοια είδη συμπεριφοράς στο άμεσο περιβάλλον σας, τότε θα χρειαστεί να θέσετε κάποια όρια. Ένα τέτοιο άτομο που βιώνει το άγχος σε βαθμό που οδηγεί σε έντονη, απαιτητική και ανασφαλή συμπεριφορά, συνίσταται να επισκεφτεί έναν θεραπευτή. Ο θεραπευτής, το άτομο και εσείς, θα πρέπει να θέσετε στόχους από κοινού. Επιπρόσθετα, προτείνεται να είστε κι εσείς παρών σε κάποιες από τις συνεδρίες ως υποστηρικτής της διαδικασίας ειδικά αν το ζητήσει ο ίδιος ο πάσχοντας.

Η πολύ έντονη αναζήτηση καθησύχασης είναι ένα βασικό μέρος της διαδικασίας τροφοδοσίας του άγχους. Είναι ένα κοινό σύμπτωμα τους άγχους και δεν σημαίνει ότι το άτομο είναι ανεπαρκές ή ότι δεν έχει δυνατότητες βελτίωσης. Μπορεί να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά, ακριβώς όπως όλα τα άλλα συμπτώματα του άγχους. Δεν είναι κάτι για το οποίο ο θεραπευόμενος θα έπρεπε να ντρέπεται, ωστόσο χρειάζεται ένα άμεσο σχέδιο αντιμετώπισης.

5.Βοηθήστε τον φίλο σας (σύντροφο/συγγενή) να ζητήσει βοήθεια για το άγχος του

Δεν μπορείτε να περιμένετε από τον εαυτό σας να θεραπεύσει το άγχος του αγαπημένου σας προσώπου ανεξάρτητα από το πόσο έξυπνος είστε, πόσο φροντίζετε γι ‘αυτόν, ή πόσο χρόνο είστε πρόθυμοι να διαθέσετε.

Η καλύτερη λύση είναι να βοηθήσετε το αγαπημένο σας πρόσωπο να αναζητήσει έναν θεραπευτή προσφέροντάς του βοήθεια σε οποιοδήποτε πρόβλημα παρουσιαστεί όπως για παράδειγμα, στη φύλαξη των παιδιών του ή στο να πάτε μαζί του για υποστήριξη στο πρώτο ραντεβού. Αν δεν έχετε δοκιμάσει την Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία (CBT) τότε είναι η καλύτερη επιλογή θεραπευτικής προσέγγισης για να ξεκινήσετε, καθώς είναι ο τύπος της θεραπείας που έχει αποδειχθεί ως ο πιο αποτελεσματικός σε θέματα άγχους.

Αν ο φίλος σας δέχεται επαγγελματική βοήθεια για το άγχος του, μπορείτε να δείξετε ενδιαφέρον για το τι μαθαίνει και πάνω σε τι δουλεύει. Αν πιστεύετε πως θα ερμηνεύσει τις ερωτήσεις σας ως έλεγχο, τότε θα πρέπει να είστε προσεκτικοί όσον αφορά τον τρόπο προσέγγισής σας.

Διατηρήστε ένα θετικό κλίμα με ερωτήσεις σχετικά με τις τυχόν χρήσιμες πληροφορίες που έχει λάβει, ή τυχόν αποτελεσματικές τεχνικές διαχείρισης του άγχους τις οποίες έχει αρχίσει να εφαρμόζει.

Αν υπάρχει κάτι που ο φίλος σας θεωρεί ότι δεν δουλεύει καλά γι’ αυτόν στη θεραπεία του, ενθαρρύνετέ τον να το συζητήσει με τον θεραπευτή του άμεσα. Οι άνθρωποι που είναι αγχώδης συχνά αποφεύγουν να αναφέρουν στον θεραπευτή τους συγκεκριμένα ζητήματα . Υπάρχουν πολλές επιλογές αντιμετώπισης του άγχους και πολλές φορές χρειάζονται αρκετές δοκιμές μέχρι να βρει ο θεραπευτής και ο θεραπευόμενος την πιο κατάλληλη.

Για ένα άτομο που συχνά αποφεύγει πράγματα που μπορεί να του προκαλέσουν άγχος, η αναζήτηση βοήθειας αποτελεί ένα μεγάλο βήμα. Το αγαπημένο σας πρόσωπο θα χρειαστεί πιθανόν όλη την ενθάρρυνση που είστε σε θέση να του δώσετε!

Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να βοηθήσετε κάποιον με άγχος. Δεν χρειάζεται να κάνετε όλα τα παραπάνω. Διαλέξτε μία ή δύο προτάσεις που δείχνουν να είναι περισσότερο διαχειρίσιμες σε εσάς και το φίλο σας. Να είστε έτοιμοι να πειραματιστείτε. Δεν χρειάζεται να είστε πάντα σωστοί. Υπενθυμίστε στον εαυτό σας ότι κάνετε το καλύτερο που μπορείτε.